W związku małżeńskim obie strony zobowiązane są do wspólnego wspierania i opiekowania się sobą nawzajem. Ten obowiązek nie ma jedynie wymiaru duchowego czy emocjonalnego, ale odnosi się również, a może przede wszystkim, do sfery finansowej. Co zatem, gdy jeden z małżonków nie realizuje takiego obowiązku? Czy w takim przypadku prawo pozostaje obojętne?
Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym, a dokładnie w jego art. 28 § 1 i § 2.
Art.28 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego
Art. 28 § 1. Jeżeli jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka.
Oznacza to, że jeżeli jeden z małżonków nie przyczynia się do zaspokajania potrzeb rodziny, drugi małżonek ma prawo zwrócić się do sądu o nakaz wypłaty wynagrodzenia nieuczciwego małżonka do swych rąk. Jest to forma ochrony finansowej dla poszkodowanego małżonka, która pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb rodziny pomimo niewłaściwego zachowania drugiej strony.
To, co podkreślają przedstawiciele nauki prawa, to fakt, iż przepis ten wskazuję wprost, iż małżonkowie muszą pozostawać we wspólnym pożyciu, aby móc skorzystać z jego dobrodziejstwa. “W świetle KRO „wspólne pożycie„ na ogół przejawia się utrzymywaniem przez małżonków więzi uczuciowej, fizycznej (intymnej) oraz gospodarczej. Najczęściej polega na wspólnym zamieszkiwaniu (zob. szerzej komentarz do art. 23 KRO). W post. SO w Poznaniu z 7.1.2014 r. (XV Ca 1495/13, Legalis), wydanym na gruncie art. 28 KRO, stwierdzono, że „do ustania istnienia wspólnego pożycia między małżonkami potrzebne jest ustanie trzech więzi, tj. oprócz duchowej także więzi fizycznej oraz gospodarczej”. Dodano, że dla przyjęcia, iż małżonków „łączy więź gospodarcza, nie jest wystarczające to, iż uczestnik postępowania samodzielnie utrzymuje (opłaca czynsz najmu i inne opłaty) wspólnie zajmowane mieszkanie””. Art. 28 KRO red. serii Osajda/red. tomu Domański, Słyk 2024, wyd. 11/J. Pawliczak
Nakaz a ustanie wspólnego pożycia
Art. 28 § 2. Nakaz, o którym mowa w paragrafie poprzedzającym, zachowuje moc mimo ustania po jego wydaniu wspólnego pożycia małżonków. Sąd może jednak na wniosek każdego z małżonków nakaz ten zmienić albo uchylić.
Co więcej, nakaz wypłaty wynagrodzenia nie traci ważności nawet w przypadku ustania wspólnego pożycia małżonków. Może on jednak zostać zmieniony lub uchylony na wniosek któregokolwiek z małżonków, co daje elastyczność w dostosowywaniu decyzji sądu do aktualnej sytuacji życiowej obu stron. “Z art. 28 § 2 KRO wynika, że powstanie stanu separacji faktycznej, choć nie prowadzi automatycznie do utraty mocy nakazu wypłaty wynagrodzenia do rąk małżonka uprawnionego, może jednak skutkować uwzględnieniem przez sąd żądania zmiany lub uchylenia nakazu. Nie ma co do zasady znaczenia, który z małżonków i z jakich przyczyn doprowadził do zerwania wspólnego pożycia (por. post. SN z 29.3.1972 r., III CRN 585/71, Legalis). W wyjątkowych sytuacjach, gdy małżonek zobowiązany swym nagannym zachowaniem doprowadził do zerwania pożycia, sąd może uwzględnić tę okoliczność w ramach oceny zgodności żądania z zasadami współżycia społecznego” Art. 28 KRO red. Załucki 2023, wyd. 1/Antas
Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszamy do kontaktu!
Zdjęcie: unsplash.com
Jeden komentarz do “Czy sąd może nakazać wypłacenie wynagrodzenia jednego z małżonków poszkodowanemu małżonkowi?”