Wszystko o rozwodzie

Dziedziczenie ustawowe pomiędzy małżonkami opiera się na założeniu, że więź małżeńska trwa do śmierci jednego z nich. Kodeks cywilny przewiduje jednak sytuacje, w których – mimo istnienia formalnego małżeństwa – jeden z małżonków może zostać wyłączony od dziedziczenia. Kluczowe znaczenie ma tutaj art. 940 k.c., który reguluje instytucję sądowego wyłączenia małżonka od dziedziczenia ustawowego.

Czytaj dalej „Wyłączenie małżonka od dziedziczenia – analiza art. 940 Kodeksu cywilnego w świetle praktyki orzeczniczej.”

Proces korekty płci to trudna i wieloetapowa droga, wymagająca odwagi i determinacji na wielu płaszczyznach, bowiem podejmujące się tranzycji,  oprócz wielu cierpień, które wiążą się z zabiegami medycznymi, muszą uzbroić się w cierpliwość, mając przed sobą długą i żmudną procedurę prawną. Osoby transpłciowe w Polsce, które decydują się na sądowe ustalenie płci, muszą liczyć się z szeregiem ograniczeń wynikających z obecnego stanu prawnego. Szczególnie skomplikowana sytuacja pojawia się wówczas, gdy osoba transpłciowa pozostaje w ważnym związku małżeńskim.

Czytaj dalej „Korekta płci a związek małżeński”

Wyznanie każdego z nas jest naszą indywidualną sprawą, chronioną konstytucyjnie przez wolność sumienia i religii. Niemniej jednak, w kontekście małżeństwa, zmiana wyznania może wpływać na relacje między małżonkami i prowadzić do poważnych konfliktów, a w konsekwencji nawet do rozwodu. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (k.r.o.) wskazuje, że małżonkowie są zobowiązani do wspólnego pożycia (art. 23 k.r.o.), które obejmuje nie tylko współżycie fizyczne, ale także duchową i gospodarczą więź między stronami. Co się jednak dzieje, gdy jeden z małżonków zmienia swoje wyznanie, co ma wpływ na te więzi?

Czytaj dalej „Czy zmiana wyznania przez jednego z małżonków może stanowić podstawę do rozwodu?”

Nie jest kontrowersyjnym stwierdzenie, że dla osoby, której sprawa toczy się przed Sądem, to właśnie to postępowanie jest dla niej najważniejsze i powinno być traktowane priorytetowo przez wszystkie jednostki zaangażowane w sprawę. Takie podejście podmiotu zainteresowanego, w szczególności jest uzasadnione, kiedy to dane postępowanie dotyczy życia prywatnego i rodzinnego, w szczególności rozwodu. Czy jednak przepisy prawa, podzielają percepcję strony postępowania i przewidują szczególny tryb dla spraw rozwodowych? Odpowiedzi na to pytanie dostarczają dwa postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 19 października 2017 r. (III SPP 44/17) oraz z dnia 9 stycznia 2018 r. (III SPP 55/17).

Czytaj dalej „Czy sprawy o rozwód należą do kategorii spraw pilnych?”

Niezaprzeczalnie, jednym z filarów prawa rodzinnego jest chęć ochrony dobra dziecka. Jak wskazywał Kaliklles – czyli  antyczny filozof, żyjący w V wieku – w przeciwieństwie do prawa naturalnego, prawo stanowione ma za zadanie otoczyć pieczą słabszych członków danego społeczeństwa. W kontekście dzisiejszych czasów, kiedy to np. międzynarodowe korporacje płacą minimalne podatki w naszym kraju, zaś rodzime firmy lub JDG odprowadzają do budżetu państwa duże części swojego przychodu, takie stwierdzenie mogłoby wydawać się prehistorią, jednakże nadal w ramach systemu prawnego są takie kodyfikacje jak np. Kodeks pracy czy właśnie Kodeks rodzinny i opiekuńczy, które są urzeczywistnieniem tej idei. W dzisiejszym artykule pochylimy się nad sytuacją, kiedy to dobro dziecka może być zagrożone ze strony rodzica i wtedy sąd może podjąć decyzję o ograniczeniu kontaktów pomiędzy tymi podmiotami.

Czytaj dalej „Ograniczenie kontaktów z dzieckiem w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym – przepisy, interpretacje i orzecznictwo.”

Konkubinat jest terminem, który w nauce prawa określa trwały związek dwóch osób (zazwyczaj mężczyzny i kobiety), które wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe, lecz nie zawarły związku małżeńskiego. W Polsce konkubinat nie został wprost uregulowany w przepisach prawa rodzinnego. Z tego powodu jego charakter prawny, a zwłaszcza skutki majątkowe wynikające z tego typu związku, budzą wiele pytań i kontrowersji. W dzisiejszym wpisie pochylimy się nad istotą konkubinatu w kontekście prawnym, a także dokonamy analizy orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w sprawie dotyczącej rozliczeń majątkowych między byłymi konkubentami.

Czytaj dalej „Charakter prawny konkubinatu w świetle prawa rodzinnego.”

Porozumienie wychowawcze, to jeden z kluczowych instrumentów prawnych, umożliwiających uregulowanie sytuacji prawnej dzieci po rozwodzie rodziców. Mimo faktu, iż treść przepisów nie wskazuje wprost, pełnego zakresu takiego porozumienia, dorobek doktryny, pozwala nam odpowiedzieć na pytanie, co musi zostać w nim uwzględnione.

Czytaj dalej „Czym jest porozumienie wychowawcze?”

Treść przepisu art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRIO), który wskazuje przesłanki rozwodu, już wielokrotnie była głównym tematem artykułów na naszym blogu. W dzisiejszym wpisie, znów dokonanym jego analizy, jednakże skupimy się tylko na jego paragrafie trzecim, który ustanawia tzw. zasadę rekryminacji.

Czytaj dalej „Zasada rekryminacji na gruncie prawa rodzinnego: interpretacja art. 56 § 3 KRO”

Separacja to jedna z instytucji prawnych, które pozwala małżonkom formalnie uregulować rozpad ich związku, bez całkowitego jego rozwiązania, jak ma to miejsce w przypadku rozwodu. W polskim prawie rodzinnym separacja może być orzekana zarówno na zgodny wniosek małżonków, jak i na żądanie jednego z nich. O szczegółach dotyczących przesłanek i skutków separacji pisaliśmy szerzej na naszym blogu prawnym – gorąco zachęcamy do lektury! Dziś jednak skupimy się na pewnym specyficznym aspekcie tej instytucji – możliwości cofnięcia zgody na orzeczenie separacji.

Choć brzmi to jak niuans proceduralny, przypadek, który trafił na wokandę Sądu Apelacyjnego w Katowicach (sygn. akt I ACa 842/00), pokazuje, jak istotne mogą być konsekwencje złożonych oświadczeń procesowych. Główna bohaterka tej sprawy – żona, która pierwotnie zgodziła się na separację, a później zmieniła zdanie – przyznaje, że nie była świadoma skutków prawnych swojego wcześniejszego stanowiska. Sytuacja ta rodzi pytania nie tylko o charakter oświadczeń składanych w toku sprawy, ale także o świadomość prawną stron procesowych.

Czytaj dalej „Cofnięcie zgody na orzeczenie separacji.”

Treść art. 59 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który reguluje kwestię powrotu do nazwiska noszonego przed zawarciem małżeństwa po orzeczeniu rozwodu, był już przedmiotem jednego z artykułów na naszym blogu. Zatem w ramach przypomnienia: rozwiedziony małżonek, który w wyniku zawarcia małżeństwa zmienił swoje dotychczasowe nazwisko, może w ciągu trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się wyroku rozwodowego złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem oświadczenie o powrocie do poprzedniego nazwiska. Jest to prawo, a nie obowiązek – małżonek samodzielnie decyduje, czy chce powrócić do nazwiska noszonego przed ślubem, czy też zatrzymać nazwisko nabyte w małżeństwie.

Skoro przypomnieliśmy sobie to, o czym pisaliśmy, już jakiś czas temu na łamach naszego bloga, spróbujmy odpowiedzieć na pytanie czy przepis ten daje podstawę prawną byłemu małżonkowi do żądania od swojej byłej żony lub męża zmiany nazwiska?

Czytaj dalej „Czy były mąż może żądać odebrania byłej żonie prawa do nazwiska nabytego podczas małżeństwa?”