Czym jest porwanie rodzicielskie i co można zrobić na gruncie prawa, aby przeciwdziałać temu zjawisku?

Rozwodzący się rodzice, często zapominają, iż w samym sercu konfliktu, znajdują się ich potomkowie, którzy w większości stają się ofiarami ich postępowania. Próby bezprawnego odebrania dziecka jednemu z rodziców są bardziej powszechne, niż mogłoby to się wydawać. Policyjne statystyki badające skalę tych zachowań są przerażające: średniorocznie w Polsce dochodzi do aż 600 porwań rodzicielskich.

Czym są porwania rodzicielskie?

Jak to zazwyczaj czynimy w artykułach w ramach naszego bloga, w pierwszej kolejności spróbujmy zdefiniować czym de facto są porwania rodzicielskie. Zgodnie z Zarządzeniem nr 124 Komendanta Głównego Policji jest to sytuacja , w której jedno z rodziców lub opiekunów posiadających pełną władzę rodzicielską bez woli i wiedzy drugiego z nich pod pretekstem krótkotrwałego pobytu wywozi, lub zatrzymuje osobę małoletnią na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica lub opiekuna posiadającego pełną władzę rodzicielską możliwości utrzymywania kontaktu z małoletnim w przysługującym mu zgodnie z prawem zakresie.

Co ciekawe, działania, które zostało zdefiniowane powyżej, nie jest uznawane przez polskie prawo za przestępstwo. Nie znajdziemy czynu zabronionego odpowiadającemu swymi znamionami porwaniu rodzicielskiemu. Kodeks karny jednakże penalizuje tzw. uprowadzenie rodzicielskie, które zostało określone w art. 211 Kto, wbrew woli osoby powołanej do opieki lub nadzoru, uprowadza lub zatrzymuje małoletniego poniżej lat 15 albo osobę nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Różnice między porwaniem a uprowadzeniem rodzicielskim

Na pierwszy rzut oka obie definicje wydają się być tożsame. Jednakże clue niniejszej sprawy leży w podmiocie dokonującym porwania/uprowadzenia. W przypadku tego pierwszego typu “odebrania dziecka”, porywający ma pełnię praw rodzicielskich. W przypadku uprowadzenia, jego uprawnienia są ograniczone przez sąd lub też jego władza rodzicielska jest zawieszona/odebrana.

Jak przeciwdziałać porwaniu rodzicielskiemu na gruncie prawa?

Mimo penalizacji uprowadzenia, pozostawienie porwania rodzicielskiego poza zakres ustawy karnej jest w naszym przekonaniu błędem ustawodawcy. Jak przywitaliśmy na początku artykułu, skala taki zachowań nie jest znikoma — do porwań rodzicielskich dochodzi bardzo często. Na gruncie ustawy karnej, taki rodzic nie dopuszcza się przestępstwa, zatem nie może być on pociągnięty do odpowiedzialności karnej za takie zachowanie.

Jednakże rodzic, który stał się ofiarą porywacza, może skorzystać z uprawnień, które przewiduje system prawa cywilnego. W przypadku gdy nasze dziecko zostało porwane przez drugiego rodzica, w pierwszej kolejności powinniśmy zgłosić taką sytuację na policję.

Przepisy Kodeksu Cywilnego przewidują możliwość wnioskowania do sądu rodzinnego o ustalenie miejsca pobytu dziecka przy jednoczesnym nakazie jego wydania (598^1598^14 KPC).

W błędzie pozostaje rodzic porywający, który twierdzi, iż skoro takiego zachowania nie zakazuje mu ustawa karna, to nie poniesie żadnych konsekwencji. Warto podkreślić, iż porwanie rodzicielskie jest przejawem nadużycia władzy rodzicielskiej, która zaś jest podstawą do odebrania praw rodzicielskich. Takie zachowanie w wielu przypadkach jest działaniem na szkodę dziecka, co nie umyka uwadze sądu orzekającemu o pozbawieniu tych praw rodzica-porywacza.

Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszamy do kontaktu!

Zdjęcie: unsplash.com

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *