Alkoholizm to choroba, która nie tylko niszczy życie osoby uzależnionej, ale również rujnuje życie jej bliskich. W Polsce, mimo coraz większej świadomości społecznej i dostępności terapii, problem nadużywania alkoholu pozostaje niezwykle powszechny. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że ponad 14% rozwodzących się małżeństw wskazuje nadużywanie alkoholu jako główną przyczynę rozpadu związku. W wielu rodzinach, codzienność podporządkowana jest pod zachowania uzależnionego członka rodziny, co często prowadzi do skrajnej rozpaczy i bezsilności bliskich. Poznając historie osób, które borykają się z problemem alkoholizmu, czy to w rodzinie, czy wśród przyjaciół, nasuwa się pytanie: czy istnieje możliwość prawna, aby zmusić osobę uzależnioną do podjęcia leczenia? Czy można, w sposób sądowy, nakłonić alkoholika do podjęcia walki z nałogiem?
Problem Alkoholizmu w Świetle Prawa
W Polsce funkcjonuje ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która określa przesłanki i procedury związane z zobowiązaniem osoby uzależnionej do podjęcia leczenia. Zgodnie z art. 24 tej ustawy, osoby, które nadużywają alkoholu, powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny lub systematycznie zakłócają spokój publiczny, mogą zostać skierowane na badanie przez biegłego. Badanie to ma na celu wydanie opinii w przedmiocie uzależnienia oraz wskazanie rodzaju zakładu leczniczego, do którego osoba powinna zostać skierowana.
Skierowanie na badanie, zgodnie z art. 25 ustawy, odbywa się na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub z inicjatywy samego zainteresowanego. Komisja ta, po zebraniu odpowiedniej dokumentacji oraz opinii biegłego, może skierować sprawę do sądu rejonowego, który w postępowaniu nieprocesowym orzeka o obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu.
Procedura Sądowego Zobowiązania do Leczenia
W celu zainicjowania procesu zobowiązania do leczenia, najbliżsi osoby uzależnionej mogą zgłosić problem do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Komisja, po zbadaniu sprawy, może skierować osobę uzależnioną na badanie przez biegłego. Jeśli biegły stwierdzi, że osoba jest uzależniona od alkoholu, komisja może wnieść do sądu wniosek o zobowiązanie tej osoby do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie leczniczym.
Sąd rejonowy, po przeanalizowaniu dokumentacji i opinii biegłego, może wydać orzeczenie zobowiązujące osobę uzależnioną do leczenia. Po wydaniu przez sąd niniejszego postanowienia, uzależniony powinna zgłosić się w określonym miejscu i terminie na leczenie odwykowe. W przypadku, gdy osoba ta nie stawi się dobrowolnie w placówce rehabilitacyjnej, istnieje możliwość przymusowego dowiezienia jej do niej przez policję. Długość przymusowej terapii określa sąd, jednakże jej maksymalny czas wynosi dwa lata. Co do zasady osoba objęta zobowiązaniem podjęcia kuracji antyalkoholowej, nie może opuszczać ośrodka samodzielnie, jednakże może ona korzystać z tzw. przepustek, które otrzyma tylko za zgodą kierownika ośrodka, w którym przebywa.
Stan prawny: sierpień 2024 r.
Fot. unsplash.com
Jeden komentarz do “Czy można zmusić alkoholika do podjęcia leczenia?”